Wednesday, January 30, 2008

BŨRŨRI ŨIGUANE

Andũ aitũ ndĩmũrige nĩ ndeto ĩno

Ta ndaũrĩra tondũ hihi wee wahota gũkorwo na ũmenyo kũngĩra

Na mwaki ũhoyagwo kũrĩa wakanĩire

Atĩrĩrĩ-i andũ aitũ, rĩrĩa andũ aitũ marang’eyagwo ta mbũri-rĩ

Rĩrĩa tũrathaithanaga tũkiugaga thayũ thayũ-rĩ

Rĩrĩa tũrakayaga ciana na atũmia macinĩirwo makanithainĩ-rĩ

Kaĩ hĩndĩ iyo gũtararĩ na wa kũhoreria!

Rĩrĩa tuoiga ciaigana nĩ ciaigana tũtikũhe hiti kerĩ-rĩ

Nĩguo thĩ yothe yaracũria maitho yaugĩrĩria?

Ithuĩ tũtirĩ andũ a mbaara, tũrĩ andũ a horoho mbaara gĩtahi

No tũtingĩtĩkĩra gũikio kaara ritho, tũgĩtuagĩrwo mata ta tũtarĩ kĩene

Gũtirĩ mũndũ ũnyarirĩtwo bũrũri-inĩ witũ ta mũgĩkũyũ

Tũkĩnyarirwo nĩ mũthũngũ tũgĩita thĩ

Jomo akiuna riitho tũgĩikĩria bũrũri ũgĩtherema

Tũkĩhũgũiyio nĩ mũrumbwa tũkĩrega tũgĩita thĩ

Rĩu tũrĩ kũmbanĩrwo nĩ aya a rũgũrũ na gĩthũ

Ta kĩnjĩrei atĩrĩ, tũrakua kĩ?

Kwĩgita ti guoya. No tũtikwenda haaro

Ũũru ndwendwo nĩgũka ũkaga. Tigai kũũcaria

Mwahota gwithiririma mũtino

Ngai ndangĩtuohera tũngĩita thakame ĩtarĩ na ũũru

No rumbwa, gĩthũ na nyang’ori ici ciĩrwo na kayũ

Nĩtwarega kũragĩrwo andũ aitũ tũhũ.

Rekei tũcoke mĩciĩ, tũrĩme kahwa na macani

Tũkame ngombe na tũhande mboga

Mahũũta no marĩũka gũthogora matũkore

Acio maraingatwo kwao-rĩ

Nĩtũkũmahe ũraro o wa kahinda kanini

Tũcoke tũmoimagarie tũmacokie kwao

Tũngĩgakora gwakĩtwo-rĩ

Tũkameka ota ũrĩa mũrũthi mũhũtu wĩkaga thwariga

Tĩri nĩ witũ, ithaka nĩ ciitũ na tũtikarekia.

Tũthaithe Mwene Nyaga atũhe thayũ

Bũrũri ũhorere, bũrũri ũiguane

Thaai, Thathaiya Ngai, Thaai.

Thursday, January 17, 2008

BŨRŨRI ŨRĨ KŨINAINA

Nĩkĩĩ bũrũri wainaina ũguo?
Nditikũ na magumĩ mĩena yothe.
Tondũ hiũ irĩ kuma njora-rĩ
Nĩta kuma rĩ andũ matuĩkire macehwo ta macoya
Kana matũgũtwo ta rũthirũ?

Andũ matũire marĩaga hamwe na makanyua hamwe
Kĩroko kĩmwe matuĩka thũ mokanĩrĩra
Andũ matuĩka nyamũ manine ciana na atumia
Mwana nĩoĩ rũgũrũ kana itherero?
Nawaita thakame o agĩgũkayagĩra!

Kĩigue ngũhe ndeto, tega matũ uĩgue
Mbarĩ ya iregi no matuire
Arĩa mathire ũturi no macoke, ĩĩ nĩmacokete,
Mwana wa Mũmbi ndangĩũrĩra ta wa thwariga
Ahurĩtio nĩ hiti kĩrĩti, aca ũyũ arĩ ruo.

Kwenda bũrũri na thayũ waguo ti guoya
Kũrũmia watho na matua ma cira wa kĩhoto ti guoya
Kwaranĩria na arĩa metuĩte thu cia bũrũri ti guoya
No rĩrĩ, mũrega akĩĩrwo ndaregaga akĩhetwo
Na kĩhooto kĩongagĩrĩrwo njũgũma
Amu mũingatwo na kĩhooto ndacokaga

Rĩu tondũ ndagũtambũrũkĩria njara ngũgeithie
Nawe wanengera njara ũkũnjĩte ngundi-rĩ!
Nĩniĩ ngũkũnja ngundi kana nĩwe ũgũkumbacũra tũgeithanie?
Kaĩ ĩkũrũndwo ĩregaga rũoro
Kana no thari ũraikia ta bunda ngũthe nĩ mbathi.

Rĩu ona tũtegũkĩrora arĩa manathiĩ itĩri-rĩ
Kaĩ wa kĩrimũ ũtetirimagia na mũgĩ
Ĩno thirikari ti ya gũikio ndahi nĩ o ũrĩa woka
Ĩno nĩ ngitire nĩ njama ya endi bũrũri
Biringi ĩngĩhuhwo twathikũria njirũngi na gotora
Kũrĩa twathikire njora na matimũ irĩ oho..

Nĩ thayũ twendete, ti guoya tũrĩ.
Bũrũri nĩ witũ, kuma Ndemi na Mathathi
Tũtikoima kuo, na kũrĩa guothe mũgĩkũyũ
Aakĩnyithirie makinya, kũrĩa guothe thigira wake ũthikĩtwo
Tĩri ũcio nĩ wake. Na yuraga ĩkĩyaga ndakoima kuo.
Mũthungũ atũite thakame, mũrũgũrũ atũite thakame
Nĩtwarega! Na ũmenye nĩguo-rĩ, twakĩrega!